धन्य तो अभ्यासक्रम.. धन्य आपली शिक्षणव्यवस्था

दुसर्‍या वर्गात आम्हाला कविता होती, 'गोरी गोरी पान, फुलासारखी छान.. दादा मला एक वहिनी आण..' एका तालात सुरात गुरुजी आमच्याकडून ती म्हणून घेत. या कवितेमुळे आमच्या बालमनावर वर्णद्वेशाचे संस्कार झाले. मग आम्ही आमच्या काळ्या मित्र-मैत्रिणींना त्यांच्या रंगावरून चिडवत असू. पुढे चाैथीत गेलो. शिवाजीचा इतिहास अभ्यासाला आला. शिवाजी महाराज अफजल खानाचा कोथळा बाहेर काढतानाचा एक फोटो त्यात छापलेला होता. यासह मराठा आणि मोगलांच्या लढाईचे प्रसंग दाखविणारे इतर फोटोही होते. ते पाहून आम्हाला शत्रू म्हणजे केवळ अन् केवळ मुसलमान असंच वाटत होतं. मग काय फोटोतील दाढीवाल्यांचा चेहरा आम्ही पेनानं घोटून-घोटून फाडून टाकत असू. रिसोडला तालुक्याच्या ठिकाणी वडलांसोबत कधी गेलोच आणि तिथे तसा दाढीवाला दिसला की तोही शत्रूच वाटे. एकूणच काय तर शैक्षणिक पुस्तकांतून वर्णद्वेश, धर्मद्वेश, अंधश्रद्धा याचेच अप्रत्यक्ष 'धडे' मिळाले. धन्य तो अभ्यासक्रम आणि धन्य आपली शिक्षणव्यवस्था..